Τι είναι το GDPR

General Data Protection Regulation (GDPR)
Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων (ΓΚΠΔ)

Μάθετε τι πρέπει να κάνει η επιχείρησή σας για να συμμορφώνεται με τους κανόνες της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Εφαρμογή του κανονισμού

Εισαγωγή

O νέος Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων (Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679) της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, τέθηκε σε ισχύ στις 24 Μαΐου 2016 και θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τις 25 Μαΐου 2018

Ο κανονισμός αποκτά αυτομάτως δεσμευτικό χαρακτήρα σε όλη την ΕΕ από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του και αντικαθιστά την παλαιότερη Οδηγία 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Οι κανονισμοί της Ε.Ε. δεν απαιτούν εθνική νομοθεσία για την εφαρμογή τους, ωστόσο υπάρχει η δυνατότητα έκδοσης εφαρμοστικού νόμου, ο οποίος θα παρέχει ερμηνεία σε θέματα υλοποίησης του κανονισμού.

Σε ποιους εφαρμόζεται η νομοθεσία περί προστασίας των δεδομένων;

Ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων (ΓΚΠΔ) εφαρμόζεται:

α) σε κάθε εταιρεία ή οντότητα η οποία επεξεργάζεται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων ενός από τα υποκαταστήματά της που έχουν έδρα στην ΕΕ, ανεξάρτητα από το πού γίνεται η επεξεργασία των δεδομένων ή

β) σε κάθε εταιρεία η οποία έχει έδρα εκτός της ΕΕ και προσφέρει αγαθά/υπηρεσίες (επί πληρωμή ή δωρεάν) ή παρακολουθεί τη συμπεριφορά φυσικών προσώπων στην ΕΕ.

γ) στον στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα (ΟΤΑ , νοσοκομεία , ΝΠΔΔ)

Εάν η εταιρεία σας είναι μικρομεσαία επιχείρηση (ΜΜΕ) και επεξεργάζεται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, όπως περιγράφεται παραπάνω, πρέπει να συμμορφώνεστε με τον ΓΚΠΔ.

Οι κανόνες ισχύουν για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) ;

Ναι, η εφαρμογή του κανονισμού για την προστασία των δεδομένων δεν εξαρτάται από το μέγεθος της εταιρείας ή του οργανισμού σας αλλά από τη φύση των δραστηριοτήτων σας. Οι δραστηριότητες που ενέχουν υψηλούς κινδύνους για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των φυσικών προσώπων, είτε πραγματοποιούνται από μια ΜΜΕ είτε από μια μεγάλη επιχείρηση, συνεπάγονται την εφαρμογή πιο αυστηρών κανόνων.

Τι είναι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα;

Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα είναι πληροφορίες που αφορούν ένα ταυτοποιημένο ή ταυτοποιήσιμο εν ζωή άτομο. Διαφορετικές πληροφορίες οι οποίες, εάν συγκεντρωθούν όλες μαζί, μπορούν να οδηγήσουν στην ταυτοποίηση ενός συγκεκριμένου ατόμου, αποτελούν επίσης δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα.

Παραδείγματα δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα:

  • όνομα και επώνυμο
  • διεύθυνση κατοικίας
  • ηλεκτρονική διεύθυνση ταχυδρομείου, π.χ. όνομα.επώνυμο@εταιρεία.com
  • αριθμός εγγράφου ταυτοποίησης (π.χ. αριθμός ταυτότητας, διαβατηρίου, διπλώματος οδήγησης, κ.λπ.)
  • δεδομένα τοποθεσίας (π.χ. η λειτουργία δεδομένων τοποθεσίας σε κινητό τηλέφωνο*)
  • διεύθυνση διαδικτυακού πρωτοκόλλου (IP address)
  • αναγνωριστικό διαδικτυακής περιήγησης (π.χ. cookie*)
  • το αναγνωριστικό διαφήμισης του τηλεφώνου σας
  • δεδομένα που φυλάσσονται από νοσοκομείο ή γιατρό, που θα μπορούσαν να είναι ένα σύμβολο που προσδιορίζει αποκλειστικά ένα άτομο.

Ευαίσθητα δεδομένα

Ποια δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα θεωρούνται ευαίσθητα;

Τα παρακάτω δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα θεωρούνται «ευαίσθητα» και υπόκεινται σε συγκεκριμένες προϋποθέσεις επεξεργασίας:

  • δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που αποκαλύπτουν φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, πολιτικά φρονήματα, θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις
  • συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση
  • γενετικά δεδομένα, βιομετρικά δεδομένα που υποβάλλονται σε επεξεργασία αποκλειστικά για την ταυτοποίηση ενός ατόμου
  • δεδομένα σχετικά με την υγεία
  • δεδομένα σχετικά με τη σεξουαλική ζωή ή τον γενετήσιο προσανατολισμό ενός ατόμου.

Υπεύθυνος επεξεργασίας/εκτελών την επεξεργασία

Τι είναι ένας υπεύθυνος επεξεργασίας ή ένας εκτελών την επεξεργασία;

Ο υπεύθυνος επεξεργασίας ορίζει τους σκοπούς της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και τα μέσα με τα οποία αυτή πραγματοποιείται. Επομένως, εάν η εταιρεία ή ο οργανισμός σας αποφασίζει «γιατί» και

«πώς» τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα πρέπει να υποβάλλονται σε επεξεργασία, θεωρείται ο υπεύθυνος επεξεργασίας. Οι εργαζόμενοι που επεξεργάζονται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα εντός του οργανισμού σας το κάνουν για να εκπληρώσουν τα δικά σας καθήκοντα ως υπεύθυνου επεξεργασίας (εκτελούντες την επεξεργασία).

 Οι υποχρεώσεις παραμένουν οι ίδιες ανεξάρτητα από τον όγκο των δεδομένων που χειρίζεται η εταιρεία ή ο οργανισμός μου;

Ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία των Δεδομένων (ΓΚΠΔ) βασίζεται στην προσέγγιση με βάση τον κίνδυνο. Με άλλα λόγια, οι εταιρείες/οι οργανισμοί που επεξεργάζονται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα ενθαρρύνονται να εφαρμόζουν μέτρα προστασίας που να αντιστοιχούν στο επίπεδο κινδύνου των δραστηριοτήτων επεξεργασίας δεδομένων που εκτελούν. Επομένως, οι υποχρεώσεις μιας εταιρείας που επεξεργάζεται πολλά δεδομένα είναι πιο επαχθείς συγκριτικά με μια εταιρεία που επεξεργάζεται μικρό όγκο δεδομένων.

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να τηρούνται οι αρχές προστασίας δεδομένων και να δίνεται η δυνατότητα στα φυσικά πρόσωπα να ασκούν τα δικαιώματά τους.

Τι είναι η παραβίαση δεδομένων και τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση παραβίασης δεδομένων;

Παραβίαση δεδομένων επέρχεται όταν σημειώνεται συμβάν ασφαλείας σε σχέση με τα δεδομένα για τα οποία ευθύνεται η εταιρεία ή ο οργανισμός σας, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα την παραβίαση του απορρήτου, της διαθεσιμότητας ή της ακεραιότητας. Εάν αυτό συμβεί, και είναι πιθανό η παραβίαση να θέτει σε κίνδυνο τα δικαιώματα και τις ελευθερίες φυσικού προσώπου, η εταιρεία ή ο οργανισμός σας πρέπει να ειδοποιήσει την εποπτική αρχή χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και το αργότερο εντός 72 ωρών αφού αντιληφθεί την παραβίαση. Εάν η εταιρεία ή ο οργανισμός σας είναι ο εκτελών την επεξεργασία, πρέπει να ενημερώνει τον υπεύθυνο επεξεργασίας δεδομένων για κάθε παραβίαση δεδομένων.

Εάν η παραβίαση δεδομένων θέτει σε υψηλό κίνδυνο τα φυσικά πρόσωπα που επηρεάζονται, τότε πρέπει επίσης να ενημερωθεί το καθένα εξ αυτών, εκτός εάν έχουν τεθεί σε εφαρμογή αποτελεσματικά τεχνικά και οργανωτικά μέτρα προστασίας ή άλλα μέτρα που διασφαλίζουν ότι ο κίνδυνος δεν είναι πλέον πιθανό να προκύψει.

Ως οργανισμός, είναι ζωτικής σημασίας να εφαρμόζετε τα κατάλληλα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για την αποφυγή ενδεχόμενων παραβιάσεων δεδομένων.

 Υπεύθυνοι προστασίας δεδομένων (ΥΠΔ) / Data Protection Officers (DPO)

Πρέπει η εταιρεία / ο οργανισμός μου να διαθέτει υπεύθυνο προστασίας δεδομένων (ΥΠΔ);

Η εταιρεία ή ο οργανισμός σας, οφείλει να διορίσει ΥΠΔ εφόσον οι βασικές δραστηριότητες που ασκεί περιλαμβάνουν την επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων σε μεγάλη κλίμακα ή την τακτική και συστηματική παρακολούθηση σε μεγάλη κλίμακα φυσικών προσώπων.

Οι δημόσιες διοικήσεις έχουν πάντα την υποχρέωση να διορίζουν ΥΠΔ (με εξαίρεση τα δικαστήρια όταν ενεργούν υπό τη δικαιοδοτική τους ιδιότητα).

Ποια είναι τα καθήκοντα ενός υπεύθυνου προστασίας δεδομένων (ΥΠΔ);

Ο ΥΠΔ βοηθά τον υπεύθυνο επεξεργασίας ή τον εκτελούντα την εργασία σε όλα τα ζητήματα που σχετίζονται με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Πιο συγκεκριμένα, ο ΥΠΔ οφείλει:

  • να ενημερώνει και να συμβουλεύει τον υπεύθυνο επεξεργασίας ή τον εκτελούντα την επεξεργασία, καθώς και το προσωπικό που απασχολούν, σχετικά με τις υποχρεώσεις τους σύμφωνα με τη νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων
  • να παρακολουθεί τη συμμόρφωση του οργανισμού με το σύνολο της νομοθεσίας που αφορά την προστασία δεδομένων, επίσης κατά τη διάρκεια ελέγχων, δραστηριοτήτων ενημέρωσης και εκπαίδευσης του προσωπικού που συμμετέχει σε πράξεις επεξεργασίας
  • να παρέχει συμβουλές όταν έχει πραγματοποιηθεί ΕΑΠΔ και να παρακολουθεί τα αποτελέσματά της
  • να λειτουργεί ως σημείο επαφής για αιτήματα φυσικών προσώπων που αφορούν την επεξεργασία των δεδομένων τους προσωπικού χαρακτήρα και την άσκηση των δικαιωμάτων τους
  • να συνεργάζεται με Αρχή Προστασίας Δεδομένων και να λειτουργεί ως σημείο επαφής για την ΑΠΔ σχετικά με ζητήματα που αφορούν την επεξεργασία.

Ο ΥΠΔ πρέπει να εμπλέκεται από τον οργανισμό έγκαιρα. Ο ΥΠΔ δεν πρέπει να λαμβάνει οδηγίες από τον υπεύθυνο επεξεργασίας ή τον εκτελούντα την επεξεργασία για την άσκηση των καθηκόντων του. Ο ΥΠΔ αναφέρεται απευθείας στο υψηλότερο επίπεδο διοίκησης του οργανισμού

Επιβολή της νομοθεσίας και κυρώσεις

Τι γίνεται σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της εταιρείας ή του οργανισμού σας με τους κανόνες προστασίας δεδομένων;

Ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία των Δεδομένων (ΓΚΠΔ) παρέχει μια σειρά επιλογών στις αρχές προστασίας δεδομένων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τους κανόνες προστασίας δεδομένων:

  • εάν η παράβαση είναι απλώς πιθανή, μπορεί να εκδοθεί προειδοποίηση
  • εάν η παράβαση είναι διαπιστωμένη, ενδέχεται να επιβληθεί μεταξύ άλλων:
    • επίπληξη,
    • προσωρινή ή οριστική απαγόρευση της επεξεργασίας και
  • πρόστιμο μέγιστου ύψους 20 εκατομμυρίων ευρώ ή ίσο με  το 4 % του συνολικού παγκόσμιου ετήσιου κύκλου εργασιών της επιχείρησης.

Μπορεί η εταιρεία μου/ο οργανισμός μου να φέρει ευθύνη για ζημιές;

Τα φυσικά πρόσωπα μπορούν να ζητήσουν αποζημίωση εάν μια εταιρεία ή ένας οργανισμός έχει παραβιάσει τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία των Δεδομένων (ΓΚΠΔ) και έχουν υποστεί υλική ζημία (π.χ. οικονομική απώλεια) ή μη υλική ζημία (π.χ. δυσφήμιση ή ψυχική οδύνη). Ο ΓΚΠΔ διασφαλίζει ότι θα τους καταβληθεί αποζημίωση, ανεξάρτητα από τον αριθμό των οργανισμών που συμμετείχαν στην επεξεργασία των δεδομένων τους. Το άτομο που έχει υποστεί ζημία μπορεί να αξιώσει αποζημίωση είτε άμεσα από τον οργανισμό είτε ενώπιον των αρμόδιων εθνικών δικαστηρίων. Η διαδικασία μπορεί να κινηθεί ενώπιον των δικαστηρίων του κράτους μέλους της ΕΕ όπου ο υπεύθυνος επεξεργασίας ή ο εκτελών την επεξεργασία διαθέτει επαγγελματική εγκατάσταση ή όπου διαμένει (δηλαδή έχει τη συνήθη κατοικία του) ο πολίτης που ζητά αποζημίωση.